Minung hi kan sining adang cio bang
mino zong kan i dangcio ve hna. Misi kho deoh le sikho lo deoh, Mifim deoh le
fim lo deoh , Mitiam le thiam lo deoh ti bantukin kan i dang cio hna.Minung cu
kan pawngkam sining cawnpiaknak in athang lian mi kan si. Lothlo fa nih lo
athlo, Cachim fa nih ca achim, Sibawi fa nih sibawi a tuan tibantuk khi cu
khuaruah haar ding a si lem lo.
Misifak fa khi a sifah ah cun mah
cu mawh chiat awk atha lo bang va thangtthat len ding zong a si hlei lo.Minung
kan si bang kan nunnak ah hin misawhsawh(normal) va si khi cu a awl te
ko.Asinain misawhsawh nak in cungdeoh si duh lam ah cun tlampal cu i zuam
hrimhrim ahau ko lai.Misawhsawh nakin cungdeoh ka ti tikah asuallam tampi a um
kho. Hman tein tangka luhnak a ngei la.
Mah tangka nih khan inn chungkhar chambaunak a phih khaar khawh la. Fimthiamnak
a cawng kho la. Ngamdamnak caah i thlawpbulnak a ngei la. Dinhnak caan a ngei
kho la. Mah bantuk pawlkha a tlinh dih a hau hnga. Mino hna nih bantuk si khawh
kha kan duh cio nain kan nunnak ah a
ngah hmenh kan hei ngah maw.Asinain Mah bantuk kan ngah lomi kha ngah ding i
zuam hi mino hna kan rian a si.
zuamnak
Mah acung lei bantuk kan tuahtawn mi nak in
dotkhat tel zuamnak in tuahding cu mino hna nih kan tuah hrimhrim ding asi. Kan
no lio caan hi kan nunnak ah a biapi bik lio caan asi. Hngakchiat lio caan i
huam poh i van tuah ,huam lo poh le tuah lo tiban tuk a ngah ti lo. Cu vebang
Upat hnu i zuam duh zong ah kan thazang nih a tlinh ti lai lo. Mino nih cun a
caan kan ngei, kan thazang atha, tuah ngam ding ralthatnak zong kan ngei ,Kan i
pelh sual zong ah i ngeihthiamnak zong awl lio caan te si..Mah ruang ah mino
kan si lio caan ah hin i zuamnak ah athabik lio caan a si.A awlnak in zuamnak
kan ti mi cu kan tuah tawnmi nak in tam deoh, teima deoh van tuah khi a si ko .
Thazang Chuah Deoh
Thazang chuah deoh cu i zuamnak in tam deoh va
tuah khi a si ko. Haarnak kan tuardeoh la. Kan ngeih mithazang kan chuah deoh
la .Fiang ding chim ah cun mino pakhat khi "ca hna rel ve ca, thlakhat ah ukkhat te na
rel zong ah an that hnem tuk lai" ti ah ruahnak kan hei cheuh
hnga. Mah mino nih cun " A caan kan ngei lo, ka cazoh ding atam tuk i online hmenh
ka hmang kho lo " a hei ti hnga. Asinain a caan ka ngei lo a ti
mi kha a huamlo caah a chim mi men a si kho. Reason caah achim mi men khi a si
ko .Nikhat ah suimilam 24 aum. Suimilam 24 kha minute in kan chim ah cun
minutes 1440 a um , second i kan chim ah cun second 86400 aum. Tuchan ah cun
second nak hme deoh mi NANO in a caan tuak a si cang caah ahlan i second pakhat
hmenh a sunglawi kan ti lio caan ah second i cheu thawngkhat i cheukhat
(1/1000) tluk asi mi NANO pakhat hmenh a sung lawi cang.
Carel titik ah sianginn i a kan
pekk mi ca siloin kan mah tein kan i thimmi cauk va re khi ka chim duh mi cu
si. Mah silo in zuk suai, biazai tial le catial heitiban tuk khi midang nih
atha an pek lo zong hei tuah kho.Phundang kan chim ahcun kan pawngkam ah aho
hmenh nih tha anpe lo mi kan nunnak ah tha hnem ding mi kha nikhat ah suimilam
pakhat chung te tal cu kan tuah hrimhrim awk asi. Kan tuah tik ah nuamnak men,
lung thawh caan poh i va tuah ti siloin haar langmang in a caan kan pekmi
suimilam pakhat chung te cu lungtho tein akn tuah ding asi.Zuk va sui, biazai
va tial tibantuk pawl cu midang nih rian picel ah a chia la lo. Si hmenhseh an
va chiah pek , chia lo pek ah kan mah nih kan sunghlawi kha a herh bik mi
si.Thomas Edison kha inn hmete chungah angah mi thil tete a khawh suat i aho
hmenh nih tha an pe lo nain lungtho tein a phi(Result) chuak lak in a tuah ko.
Sayamah zong nih tha ape lo , Pawngkam minung zong nih tha an pe lo nain minung kan hrangah atha mi thil phun
1000 leng a kan siam piak khawh kha. Marcopolo zong kha kal aduhnak hmun ah
haar langmang in le a minung hna nunnak tampi liam in a zuam, thazang chuah
caah a donghnak ah cun minthang mi pakhat ah chuah kho. Cun Martin Luther King
zong kha minak mihna covo caah zuamnak le thazang chuahnak he ral a tu mi a rak
si.Cuban tuk in American President Abaraham Lincoln ,thilser thiam Thomas
Edison, Minung hna caah haarsat nak atuar tu Mother Teresa , Nu hna fimthiam
cawnkhawhnak caah acawlcang mi Malala Yousafzai , Myanmar ram democracy kan
ngah khawhnak ding caah haarsat atuurtu Daw Aung San Su Kyi ...nuhrin cavo,
thilsernak le ramkhel lei tibantuk in zoh chunthlak mihna hi an no lio, mino an
si lio ah hawinak in tampi a zuam mi lawngte an si hna.
Na ram caah zeitluk tha dah ka tuahkhawh la
ti na zumh" tiah an hal i aleh mihna cu "Atha bik ka
hngilhnganh kho sinain achia bik kan ton zongah pah chihding in timh cia te ka
si" tiah a leh hna. Cu ve bantukin zei kan tuah poh ah atha bik
siding cun izuam ding , achia bik kan tong zongah pah chihding in timh cia tein
kan um a herh ngai ngai ko.
Vawlei cung minthang
hna khi izoh chunh ding asi .Asinain an minthang nak lawng zoh loin zei tin dah
an no lio caan ah an rak um, zeitluk indah an i zuam ,haarsat nak anton tik ah
zeitin dah an pah tibantuk tiang khi zoh
chit ding . Kan nih teh zeitluk dah kan izuam khawh ve la . Fungfek i din tein
tuknak men I thangtaktak in atap mi hngakchia bang kan sisual maw. Tanghra aphi
dingmi pakhat nih tanghra ca ahaarning, cazoh ah i cin ken a haar ning,
caminpuai(exam) va tuah zong azei maw caan ah cun a huam nak adih tawn minih
khin mahbantuk haar langmang i caminpuai(Exam) a tuah dingmi hi keimah lawng ka
sirua tiah a ruah caah a si.Asinain tanghra aphi ding hi kumkhat ah ting6 nak
tam an phi peng. Mmah hi ting 6 nak tam chungah aircon tang ah Guide he ca a
zoh i a phi mi an um bang cazoh nak mei hmenh angei lo i lamkam meitang fikfa
lak ah ca arakzoh aphi mi an um ti khi arak ruah lo ruangah azuamnak lungthin a
rawk dihnak a si.
Chungmang ngeih ah cun kan
chunmang he atlak ding in zuam aherh. Kan chunmang a lian ah cun alianh ning in
thazang chuah deoh in izuam deoh a herhko. Adik mi zuamnak le thazang chuah
deoh he kan chungmang a tei kho mi atei kho mi si hram hna usih.
0 comments:
Post a Comment